一字多意

一字多意(粵拼:jat1 zi6 do1 ji3;英文:equivocation,或者 amphibology)係一種非形式謬論[1][2][3],指有陣時有啲字同時有幾種意思,而講緊嘢嗰個人喺一場討論入面撈亂咗呢幾個意思,搞到佢個論證有問題。
好似白馬非馬就係一個喺東方世界入面好出名嘅一字多意謬論[4]。呢個謬論簡單啲講係噉嘅:
- 如果話「A 係 B」,噉 A 同 B 應該喺所有特徵上相等;
- 「白馬」有「白色」呢一樣「馬」冇嘅特徵;
- 所以白馬唔係馬。
呢一個論證查實係一個謬論,分析如下:喺包括文言文同廣東話在內嘅多種語文入面,「A 係 B」呢句嘢有至少兩個可能嘅意思-佢可以係指「A 同 B 係同一樣嘢」,又或者係指「A 係 B 嘅一種」;「白馬」同「馬」的確唔係同一樣嘢,但係「白馬」係「馬」嘅一種,即係話「白馬係馬」呢句嘢喺第一個意思上嚟講係唔合理,但係喺第二個意思上係合理嘅。喺白馬非馬呢個所謂嘅論證當中,論證嗰個人混淆咗「白馬係馬」呢句嘢嘅兩個可能意思,所以就出咗個噉嘅謬論[5]。
一字多意呢個謬論凸顯咗一點:如果一場討論要有意思,噉討論入面涉及嘅概念應該要有咗清楚嘅定義先[6]。
例子[編輯]
A 君講嘅「人」係指人類呢一個物種,而 B 君口中嘅「人」係指一個人類個體-兩者都係用咗「人」呢個字代表,但係係兩樣唔同嘅嘢。
睇埋[編輯]
參考[編輯]
- 源文:阿里士多德,κάτέγόρίά(希臘文:Categoriae).
- Logically Fallacious - Equivocation.
- F.L. Huntley. "Some Notes on Equivocation: Comment", PMLA: Publications of the Modern Language Association of America Vol. 81, No 1, (March 1966), p.146.
- A.E. Malloch. "Some Notes on Equivocation", PMLA: Publications of the Modern Language Association of America Vol. 81, No 1, (March 1966), pp 145–146.
- Equivocation as a figure of speech
- Examples of Ambiguity @ Humbug! Online.
攷[編輯]
- ↑ Damer, T. Edward (21 February 2008). Attacking Faulty Reasoning: A Practical Guide to Fallacy-Free Arguments. Cengage Learning. pp. 121–123.
- ↑ Fischer, D. H. (June 1970), Historians' fallacies: toward a logic of historical thought, Harper torchbooks (first ed.), New York: HarperCollins, p. 274.
- ↑ Curtis, Gary (n.d.). "Logical Fallacy: Equivocation". The Fallacy Files. Retrieved 17 July 2017.
- ↑ 《戰國策》〈趙策〉:「夫刑名之家,皆曰:白馬非馬也。」
- ↑ 以「白馬非馬」為例的語言分析(及牢騷)
- ↑ Ramsey, William. (1998). "Prototypes and Conceptual Analysis". In M. DePaul & W. Ramsey (eds.) (1998), pp. 161–177.