跳去內容

牽制 (國際象棋)

出自維基百科,自由嘅百科全書
Paul Morphy vs. Consultation Team, 1858
abcdefgh
8
e8 black king
f8 black bishop
h8 black rook
a7 black pawn
d7 black rook
e7 black queen
f7 black pawn
g7 black pawn
h7 black pawn
f6 black knight
b5 white bishop
e5 black pawn
g5 white bishop
e4 white pawn
b3 white queen
a2 white pawn
b2 white pawn
c2 white pawn
f2 white pawn
g2 white pawn
h2 white pawn
c1 white king
d1 white rook
8
77
66
55
44
33
22
11
abcdefgh
喺呢盤棋之中,白棋用佢隻主教(g5)牽制住黑棋:假如黑棋隻騎士(f6)郁,噉 g5 嗰隻白主教就可以攻擊黑皇后

牽制國際象棋上一種常用戰術。施展呢種戰術嗰方(下稱攻擊方)用自己一隻棋,對準對方嘅某一隻棋,同時喺呢隻被牽制棋後有一隻更有價值嘅棋,尤其好可能係國王或者皇后。噉一旦被牽制棋郁,佢後面嗰隻更有價值嘅棋就會受攻擊方威脅,於是被牽制棋就動彈不得。有國際象棋愛好者指云云戰術之中,牽制係其中一種最強嘅[1][2]

牽制戰術英文入便個名叫 pin -呢隻詞做動詞嗰陣可以係指將之固定噉嘅意思[3]

策略價值

[編輯]

啲人講親牽制戰術,好多時都係分兩大種:絕對牽制同相對牽制[4]

絕對牽制[註 1]講緊被牽制棋後面係國王:因為國王一定唔可以俾人攻擊,所以被牽制棋完全郁唔到。不過喺極少有嘅情況下,即使某隻棋受到絕對牽制,棋手都有可能用佢嚟將死對方嘅國王。

相對牽制[註 2]講緊被牽制棋後面嘅唔係國王,而「只係」皇后或者其他高價值嘅棋:呢種情況下,被牽制棋規則上郁得,但佢一郁後面隻棋就會俾攻擊方食,所以大多數情況下都係唔敢郁。

無論係絕對定相對,一個牽制狀況都可以涉及所謂嘅局部牽制[註 3],即係話受牽制嗰隻棋依然可以沿住牽制路徑移動,甚至可以攻擊牽制緊佢嗰隻棋,不過佢唔可以離開牽制路徑。

交叉牽制[註 4]就係指緊被牽制棋同時受到兩隻棋牽制。例如想像白主教:佢左上方係白國王,右下方就係黑主教,因而受到絕對牽制;同時佢左邊係白皇后,而右邊係黑皇后,亦出現相對牽制嘅情況,即係話企喺中間嘅呢隻白主教,同時身處喺兩條牽制線之上[5]

棋局例子

[編輯]
絕對牽制嘅例子
abcdefgh
8
b8 black rook
c8 black king
e6 black knight
f5 white bishop
b4 white knight
b1 white queen
d1 white king
8
77
66
55
44
33
22
11
abcdefgh


呢盤棋有絕對牽制嘅情況:規則上,如果有某一步棋行咗係會令到自己國王受攻擊嘅,噉嗰步就唔准行;喺呢盤棋入便,若果黑騎士(e6)郁,黑國王就會受到白主教(f5)攻擊,所以規則上隻黑騎士係唔准郁嘅。

局部牽制嘅例子
abcdefgh
8
e8 black king
b7 black pawn
c4 black bishop
e4 black queen
d3 white pawn
b2 white bishop
e1 white rook
f1 white king
8
77
66
55
44
33
22
11
abcdefgh


喺呢盤棋之中,黑皇后(e4)受到白城堡(e1)牽制,但係隻黑皇后仍然可以沿住 e 嗰行直行移動。同時白(d3)受到黑主教(c4)牽制唔可以向前行或者食黑皇后,但係隻白卒可以食黑主教。

Lenin vs. Gorky, 1908
abcdefgh
8
g8 black king
a7 black pawn
b7 black pawn
d7 black knight
g7 black pawn
h7 black pawn
d6 black bishop
e6 white knight
d5 white pawn
f5 black pawn
b4 white pawn
c4 white pawn
e3 black rook
f3 white bishop
g3 black queen
h3 black rook
a2 white pawn
d2 white queen
g2 white pawn
a1 white rook
f1 white rook
g1 white king
8
77
66
55
44
33
22
11
abcdefgh


呢盤棋出自 1908 年[6],留意喺 h3 嗰隻黑城堡,黑棋展開攻勢,威脅要使用

27...Rh1+ 28.Kxh1 Qh2

嚟引致將死白國王嘅狀態。白棋面臨嚴峻嘅局面:喺 g2 嗰隻白卒俾黑皇后絕對牽制住;佢可以用白騎士行 27.Nf4,暫時阻擋住黑主教(d6)令到黑主教暫時無法保護黑皇后,但係就算噉做,黑棋仍然可以用 27...Bxf4,即係黑主教上前食白騎士,嚟消除呢個障礙,而且黑棋仲可以用以下嘅方法應對:

27.Nf4 Qh2+ 28.Kf2 Rhxf3#

喺 g2 嗰隻白卒依然唔郁得,俾黑皇后絕對牽制住,白棋冇得用呢隻卒嚟攻擊兩隻黑城堡。喺 26 之後,白棋嗰方選擇投降。

威脅要將殺
abcdefgh
8
g8 black king
f7 black pawn
g7 black pawn
h7 black pawn
e2 black knight
a1 white king
e1 white rook
8
77
66
55
44
33
22
11
abcdefgh


喺呢局棋之中,黑騎士原則上郁得,但佢一移開,白城堡就會行去 e8 嗰格,即刻將死黑國王,因此黑騎士實質上唔郁得。噉講即係話,白棋正喺度威脅要將死對手,籍此令到對手其中一隻棋唔郁得。

睇埋

[編輯]

註釋

[編輯]
  1. 參見英文absolute pin
  2. 參見英文relative pin
  3. 參見英文partial pin
  4. 參見英文cross pin

引咗

[編輯]
  1. Hooper & Whyld (1996), p. 308. pin. "Of the basic elements that make up the tactical content of the game the pin is one of the most powerful."
  2. Yasser Seirawan (2005), Winning Chess Tactics, Everyman Chess
  3. pin. Cambridge Dictionary.
  4. What Is A Pin In Chess?. Chess.com
  5. cross pin.
  6. "Lenin vs. Gorky, Capri 1908". Chessgames.com.