宕攝

出自維基百科,自由嘅百科全書

宕攝(宕讀盪,粵拼dong6 sip3;中古漢語拼音:dangh)係十六之一,佔《廣韻》二百零六之中八個。平聲上聲去聲中古構擬音陽聲韻/ɑŋ/,而入聲構擬為入聲韻/ɑk/

韻部分佈[編輯]

宕攝韻部分佈如下:

構擬 平聲 上聲 去聲 構擬 入聲
ɑŋ 陽韻 養韻 漾韻 ɑk 藥韻
唐韻 蕩韻 宕韻 鐸韻

等呼[編輯]

舒聲:

一等 二等 三等 四等
開口 唐 ang 陽 iang
合口 唐 uang 陽 yang

入聲:

一等 二等 三等 四等
開口 鐸 ak 藥 iak
合口 鐸 uak 藥 yak

擬音[編輯]

佢嘅主元音擬爲後a,/ɑ/,鼻音尾係/ŋ/,塞音尾係/k/。

喺粵語嘅變化[編輯]

舒聲方面,唐韻開口,輕唇音ong,合口讀wong,陽韻讀oeng。

入聲方面,唐韻開口讀ok,合口讀wok,陽韻讀oek,輕唇音字好少。

聲母搭配[編輯]

一等 幫組 端組 來母 精組 - - 喉牙
唐開 pang tang lang cang - - kang
唐合 kuang
三等 幫組 知組 來母 精組 莊組 章組 喉牙
陽開 pyang triang liang ciang criang cjang kiang
陽合 kyang

一啲關聯嘅攝[編輯]

喺中古音,宕攝同果攝有關,佢哋嘅主元音一樣,只係果攝屬陰聲韻,宕攝屬陽、入聲韻。

從漢字嘅聲符諧聲睇,喺上古音,宕攝同遇攝關係近,有唔少字用同個聲符,但讀法一個係宕攝入聲,一個係遇攝去聲。例如:

  • 酢 zak 醋 choh
  • 錯 chak 措 choh
  • 度 dak 度 doh
  • 著 triak 著 trioh
  • 惡 qak 惡 qo 惡 qoh

古今例字[編輯]

幫組:

pyang phyang byang myang pang phang bang pyangh phyangh myangh byak pak bak myang
fong1 fong1 fong4 mong4 bong1 pong1 pong4 fong3 fong2 mong5 bok3 bok3 bok6 mong4

來母:

liang lang liangx langx liangh langh liak lak
loeng4 long4 loeng5 long5 loeng6 long6 loek6 lok6

端組:

tang dang dangh dangx dak
dong1 tong4 dong6 dong6 dok6

精組:

sang ciangx ciak ciak
song1 zoeng2 zoek3 zoek3

章組:

cjang cjangx njangh cjak zjak njak chjang zjang
zoeng1 zoeng2 joeng6 coek3 zoek3 joek6 coeng1 soeng4

知組:

triang driangx driang triangx driang
zoeng1 zoeng6 coeng4 zoeng2 coeng4

莊組:

criang sriangx
zong1 song2

喉牙:

kang kuang kiang gyang ghuang ghuangx hiangh hyangh khuangh kyak hiak kak kuak ghuak
gong1 gwong1 goeng1 kwong4 wong4 fong2 hoeng3 fong3 kwong3 kyut3 joek6 gok3 gwok3 wok6
jang jang yang yangx jangx jangh jak qiak ngiak
joeng4 joeng4 wong4 wong5 joeng5 joeng6 joek6 joek3 joek6